Kolorowe bratki kojarzą się nam z wiosną – to pierwsze kwiaty na rabatkach i w balkonowych skrzynkach. Tymczasem ziele bratka trójbarwnego jest znanym lekiem na młodzieńczy trądzik.
Bratek (Viola tricolor) to roślina o wysokości 10–20 cm. Kwiaty bratka, nazywane trójbarwnym fiołkiem, przypominają bratki uprawiane w ogrodach, ale ich kwiaty są mniejsze, w kolorach: fioletowy, żółty i biały. Zbioru ziela na plantacji dokonuje się dwukrotnie, po raz pierwszy w maju i czerwcu, drugi raz jesienią. Surowcem leczniczym są zielone części rośliny i kwiaty (po wysuszeniu). Ziele bratka to bogate źródło flawonoidów: wiolantyny (glikozyd apigeniny) oraz rutyny (glikozyd kwercetyny). Zawartość rutyny oznaczono jako 0,42 mg/g ziela. Wśród innych glikozydów znaleziono pochodne sześciu różnych aglikonów, w tym kwercetyny, apigeniny, izoramnetyny, kemferolu i luteoliny. W zielu są też saponiny, kwas salicylowy i salicylany, kumaryny, witamina C, β-karoten.
Ziele bratka dla nastolatka
Ziele bratka jest najbardziej znane i cenione ze względu na leczenie problemów skórnych i młodzieńczego trądziku. Picie naparu z bratka działa oczyszczająco na skórę, ale jego działanie jest kompleksowe. Ważny jest nie tylko efekt moczopędny, lecz także działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne.
Przy piciu naparu z bratka stan cery poprawia się stopniowo, powoli. Bioaktywne związki z naparu przyspieszają usuwanie toksyn z organizmu, co może spowodować krótkotrwałe zwiększenie się ilości wyprysków na początku stosowania. Nie należy jednak przerywać kuracji, tylko zastosować napar również zewnętrznie. Można włączyć inne zioła, np. przemywać twarz naparem z bratka oraz rumianku, który też działa przeciwzapalnie i przyśpiesza gojenie się zmian na skórze. Pamiętajmy, że surowce ziołowe nie działają po dwóch dniach, ale efekty kuracji będą trwałe i widoczne już po dwóch tygodniach stosowania.
Przygotowanie naparu
Torebkę (fix), która zawiera 2 g ziela, zalewa się wrzącą wodą i parzy pod przykryciem 7–10 minut. Łyżkę stołową suszu z bratków trzeba zalać 2 szklankami wrzątku, gotować 10 minut, przecedzić. Herbatę z bratka należy pić 2–3 razy dziennie przed posiłkiem. Można dodać łyżkę miodu.