Świetlik łąkowy lub świetlik lekarski (Euphrasia officinalis) to niewielka roślinka, ma mniej niż 30 cm wysokości. Jej łodyga jest pokryta włoskami. Białe lub różowe kwiatki mają żółtą plamkę i wyglądają dość pogodnie. Stąd pewnie wywodzi się nazwa tej rośliny – Euphrasia to po grecku radość.
Angielska (Eyebright) i niemiecka (Augentrostkraut) nazwa świetlika od razu sugerują zastosowania związane z oczami. Roślinę można spotkać na łąkach i torfowiskach, a zbiera się ją tylko ze stanowisk naturalnych. Nie zakłada się plantacji świetlika, ponieważ pasożytuje on na korzeniach innych roślin i stworzenie identycznych warunków do wzrostu byłoby bardzo trudne. Podobnie zachowuje się wiele roślin należących do rodziny trędownikowatych (Scrophulariae).
Surowcem farmaceutycznym jest ziele świetlika, którego głównymi składnikami czynnymi są glikozydy iryidoidowe (aukubina, katalpol, izorozyd, eufrozyd). Ich zawartość sięga 1%. Najbardziej rozpowszechniony w świecie roślin i najlepiej przebadany jest glikozyd aukubiny, aukubozyd o działaniu przeciwzapalnym. Ziele świetlika zawiera garbniki o właściwościach ściągających oraz flawonoidy, kwasy fenolowe i sterole. Źródła informacji na temat leczniczych właściwości świetlika korzystają z doświadczeń tradycyjnej medycyny i ziołolecznictwa.
Ziele świetlika stosuje się głównie w schorzeniach oczu, takich jak zapalenie spojówek, podrażnienie brzegów powiek i zaczerwienieniu oczu, także na tle alergicznym. Częstą przyczyną podrażnienia spojówek jest długa praca przy komputerze. Dlatego można go polecać osobom, dla których komputer jest głównym narzędziem pracy. Biorąc pod uwagę stale rosnącą liczbę osób wpatrujących się w monitor i cierpiących na „syndrom komputerowy”, można przewidywać zwiększone zapotrzebowanie na ten surowiec.
Do przemywania oczu i okładów na powieki stosuje się napar lub odwar z ziela. Do przygotowania naparu można użyć gotowych torebek typu fix (2 torebki zalać 1 szklanką wrzątku i zaparzać przez 15 minut) lub suszonego ziela (1 łyżkę ziela na 1 szklankę wody). Odwar sporządza się z takiej samej ilości ziela, ale po zalaniu go 1 szklanką wody całość należy podgrzać i pogotować przez 5 minut, po czym przecedzić.
Ziele świetlika pomaga nie tylko ludziom. W USA i Kanadzie stosuje go medycyna weterynaryjna w leczeniu chorób oczu u psów, kotów i innych zwierząt hodowlanych. Świetlik jest też składnikiem leków homeopatycznych.