Przeziębienia, szczególnie dokuczliwe w okresie jesienno-zimowym, w ponad 90% wywoływane są przez wirusy1. Huśtawki pogodowe, zwiększona wilgotność i niskie temperatury sprzyjają wyziębieniu naszego ciała, co zdecydowanie zmniejsza odporność. Drobnoustroje chorobotwórcze mają ułatwione zadanie – wnikają do organizmu i wywołują infekcję.
Najlepszym sposobem ochrony przed przeziębieniami jest zwiększanie odporności organizmu – stosowne do pogody ubranie, zdrowa dieta, ruch na świeżym powietrzu. Możemy się także wspomagać fitoterapią.
Wirusy najczęściej przenoszą się drogą kropelkową i, w zależności od swojego rodzaju i agresywności, mogą wywołać infekcje górnych dróg oddechowych: katar, zapalenie gardła, krtani, zdecydowanie rzadziej zaś dolnych dróg oddechowych: oskrzeli i płuc. Chorób wywołanych przez wirusy nie leczy się antybiotykami, leczenie opiera się głównie na działaniu objawowym, osłaniającym i wspomagającym organizm w walce z chorobą.
Zioła mają swoje potwierdzone od lat działanie wspomagające leczenie przeziębień, jednak ważne jest, by wdrożyć je na jak najwcześniejszym etapie choroby, przy pierwszych jej symptomach.
Zioła pomocne przy przeziębieniach:
- Owoce maliny – dzięki zawartości kwasów, szczególnie kwasu askorbinowego (witamina C), oraz barwników antocyjanowych działają przeciwzapalnie i uszczelniająco na naczynia włosowate. Związki śluzowe łagodzą podrażnienia błon. Syropy z malin działają napotnie i przeciwgorączkowo.
- Ziele tymianku – wysoka zawartość olejku eterycznego i jego składniki (tymol, karwakrol) powodują zahamowanie rozwoju chorobotwórczych drobnoustrojów. Tymianek działa odkażająco i wykrztuśnie, dzięki pobudzeniu ruchów nabłonka dróg oddechowych, a także rozrzedzeniu powstałej wydzieliny.
- Ziele macierzanki – działa wykrztuśnie i mukolitycznie, a dzięki olejkom eterycznym – również rozgrzewająco.
- Kora wierzby – zawarte w niej glikozydy fenolowe pomagają tworzyć kwas salicylowy, który przenikając do krwioobiegu, działa przeciwgorączkowo i przeciwbólowo. Dodatkowo związki salicylowe hamują i leczą procesy zapalne błon śluzowych. Nie wolno stosować u osób uczulonych na aspirynę.
- Prawoślaz – śluzy w nim zawarte (dochodzące do 10%) są wyjątkowo cenne i wartościowe. Są bardzo łagodne, a przy tym działają niezwykle skutecznie na błony górnych dróg oddechowych: osłaniająco, łagodząco i powlekająco. Koją podrażnienia gardła i kaszel.
- Kwiat dziewanny – dzięki zawartości saponin, flawonoidów i karotenoidów działa wykrztuśnie.
- Babka lancetowata – zawiera śluz, garbniki, flawonoidy, fenolokwasy a także witaminy, dzięki czemu działa przeciwzapalnie i osłaniająco na błony śluzowe oraz delikatnie pobudza odkrztuszanie zalegającej wydzieliny.
- Olejek sosnowy – działa wykrztuśnie. Zawiera flawonoidy, witaminy, terpeny, kamfen, felandren i wiele innych czynnych substancji, które działają rozgrzewająco i wspomagająco przy przeziębieniach.
1 - Jerzy Lutomski, Fitoterapia chorób z przeziębienia. Postępy Fitoterapii 1/2003, s. 40-41